Cel projektu:
Celem projektu jest przygotowanie kompleksowej propozycji wdrożenia do systemu prawnego zmodyfikowanych i nowych instrumentów w zakresie włączenia społecznego osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Wszystkie efekty działań projektu będą zgodne z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych.
W projekcie zostaną zaproponowane nowe, do tej pory niestosowane na większą skalę, instrumenty wsparcia. Proponowane zmiany te obejmą także podniesienie jakości i efektywności działań realizowanych przez warsztaty terapii zajęciowej oraz wypracowanie, przetestowanie, wdrożenie i upowszechnienie standardu usług asystenckich świadczonych na rzecz osób z niepełnosprawnością.
Realizacja projektu pozwoli na dokonanie wnikliwej analizy stanu faktycznego, która jest podstawą do zaproponowania narzędzi i instrumentów wspierających niezależne życie osób z niepełnosprawnością, a następnie ich przetestowanie pod kątem skuteczności i efektywności oraz wdrożenie.
Projekt kierowany jest do wszystkich grup osób z niepełnosprawnościami, ich najbliższego otoczenia oraz instytucji wspierających – organizacji pozarządowych i jednostek samorządu terytorialnego.
Założenia: Pierwszy z nich poświęcony był diagnozie obecnego stanu poprzez analizę rozwiązań z zakresu rehabilitacji społecznej osób z niepełnosprawnościami oraz ich funkcjonowania. Punktem wyjścia do analizy jest diagnoza potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Był to etap, na którym najbardziej intensywnie toczyły się zadania badawcze i zbieranie informacji od zainteresowanych. Ich forma składu została dostosowana do potrzeb osób słabowidzących i niewidzących zgodnie z normą WCAG 2.1.
Wynikiem są 4 raporty:
Wymienione dokumenty stanowią syntezę wniosków z analiz badawczych prowadzonych w ramach I kamienia milowego projektu.
Raporty cząstkowe stanowiące podbudowę dla raportu „Asystencja osobista osób z niepełnosprawnością w świetle analiz wybranych rozwiązań zagranicznych oraz systemu i doświadczeń krajowych", rozdział 4. i 5. są dostępne na życzenie, poprzez kontakt mailowy: badania@jadwiga.org. Raporty cząstkowe stanowiące podbudowę dla raportu „Analiza rozwiązań w zakresie włączenia społecznego osób z niepełnosprawnościami - raport syntetyczny" są dostępne na życzenie, poprzez kontakt mailowy: dorota.kostrzewa@psoni.org.pl.
Stan realizacji: W ramach pierwszego kamienia milowego przeprowadzone zostały badania jakościowe w postaci: 30 pogłębionych wywiadów indywidualnych (IDI), 12 zogniskowanych wywiadów grupowych (FGI) oraz 12 warsztatów diagnostycznych w następujących obszarach: Komunikacja i nowe technologie, Człowiek 360 stopni: aktywność społeczno-obywatelska osób z niepełnosprawnościami, Mieszkalnictwo, Wsparcie środowiskowe osób z niepełnosprawnościami, Samostanowienie i reprezentacja prawna oraz Edukacja, rehabilitacja i co dalej? W badaniach terenowych wzięło udział łącznie 312 respondentów. Odbyły się międzynarodowe seminaria eksperckie i otwarto platformę konsultacyjną.
Założenia: W trakcie drugiego kamienia milowego zostaną opracowane propozycje modyfikacji funkcjonujących instrumentów i zaproponowane nowe narzędzia w ramach systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami z uwzględnieniem propozycji zasad finansowania. Zaproponowane zmiany będą skoncentrowane na działalności warsztatów terapii zajęciowej oraz usługach asystenckich oraz kilku innych obszarach, które zostaną określone w pierwszym kamieniu milowym.
Stan realizacji: Analiza wyników badań pozwoliła dokonać zestawienia zdiagnozowanych potrzeb osób z niepełnosprawnością w obszarze: asystencji osobistej osób z niepełnosprawnością, funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej, wsparcia środowiskowego, mieszkalnictwa, samostanowienia i reprezentacji prawnej, technologii i komunikacji, edukacji i tranzycji między formami wsparcia, aktywności społeczno-obywatelskiej osób z niepełnosprawnościami. Powołano zespoły eksperckie (do 8 instrumentów ze wstępnie wyłonionych obszarów) i opracowano propozycje instrumentów:
W projekcie będą przygotowane propozycje zmian.
Propozycje zmian to pomysły co trzeba zmienić
żeby życie osób z niepełnosprawnościami
było lepsze.
Na przykład pomysł, żeby zamiast zajęć plastycznych
w warsztatach terapii zajęciowej były zajęcia komputerowe.
Pomysł, żeby każdej osobie z niepełnosprawnością
która mieszka sama pomagał asystent.
Założenia: Trzeci kamień milowy będzie czasem konsultacji środowiskowych wypracowanych propozycji zmian z uwzględnieniem wszystkich interesariuszy. Cenne będą opinie wszystkich zainteresowanych, stąd konsultacje będą miały pogłębiony charakter obejmujący wszystkich zainteresowanych z różnych grup środowisk. Na podstawie wyników konsultacji i opinii Krajowej Rady Konsultacyjnej do Spraw Osób Niepełnosprawnych Komitet Sterujący podejmie decyzję o wyborze instrumentów, które zostaną poddane pilotażowi.
Stan realizacji: W ramach konsultacji środowiskowych prowadzonych w III kamieniu milowym zrealizowano:
Konsultacje przeprowadzono na grupie 991 respondentów.
Do zebrania materiału empirycznego w tym obszarze zastosowano również platformę konsultacyjną.
język migowy:W projekcie będą konsultacje środowiskowe.
Konsultacje środowiskowe to rozmowy z ludźmi
o pomysłach zmian dla osób z niepełnosprawnościami.
Na przykład kiedy będą rozmowy o warsztatach terapii zajęciowej
powinny o tym mówić osoby z niepełnosprawnościami.
Powinni mówić rodzice i terapeuci.
Kiedy będą konsultacje o pomocy asystenta osobistego
powinny o tym mówić osoby z niepełnosprawnościami.
Powinni mówić rodzice i asystenci.
W konsultacjach powinny uczestniczyć
wszystkie osoby, które chcą rozwiązać problem.
Po konsultacjach pracownicy projektu
powiedzą o wszystkich pomysłach
Krajowej Radzie Konsultacyjnej do Spraw Osób Niepełnosprawnych.
Krajowa Rada Konsultacyjna to grupa ważnych osób
które doradzają rządowi jak pomagać i wspierać
osoby z niepełnosprawnościami.
Po spotkaniu z Krajową Radą Konsultacyjną
pracownicy projektu wybiorą najważniejsze pomysły
wspierania osób z niepełnosprawnościami.
Założenia: W kolejnym etapie - czwartym kamieniu milowym odbywa się pilotaż zmodyfikowanych i nowych instrumentów systemu rehabilitacji społecznej, w tym standardów funkcjonowania WTZ oraz usług asystenckich. Pilotażem zostanie objętych 72 WTZ z całej Polski. Pilotaż pozostałych narzędzi obejmie 1500 testowań i zostanie przeprowadzony w środowisku gwarantującym uwzględnienie zróżnicowania terytorialnego oraz charakteru niepełnosprawności. Na podstawie pilotażu powstanie raport z rekomendacjami.
Stan realizacji: Testowanie w możliwym do zrealizowania zakresie stworzonych instrumentów w praktyce, w zakresie od niemal całkowitego do częściowego (w granicach istniejącego obecnie prawa).
W niemal całkowitym zakresie – Asystencja osobista osoby z niepełnosprawnością, Poszerzone wsparcie wytchnieniowe, Mobilny doradca włączenia społecznego.
W częściowym zakresie – Asysta prawna, Standardy funkcjonowania WTZ, System wsparcia osób o złożonych potrzebach w komunikowaniu się, wymagających wspomagających i alternatywnych metod komunikacji (AAC i ETR).
W najmniejszym zakresie - Budżet osobisty, Fundusze wsparcia.
Pilotaż był źródłem informacji jak zmodyfikować wypracowane instrumenty. Na podstawie przeprowadzonych badań powstały raporty ewaluacyjne pilotażu instrumentów.
język migowy:
Działanie pilotaż nowych rozwiązań.
Pilotaż nowych rozwiązań to sprawdzanie
czy nowe pomysły będą dobre
dla osób z niepełnosprawnościami.
Na przykład pracownicy projektu sprawdzą
czy uczestnicy warsztatów terapii zajęciowej
wolą zajęcia komputerowe od plastycznych.
Sprawdzą jakiej pomocy potrzebują
osoby z niepełnosprawnościami
od asystenta osobistego.
Po sprawdzeniu pomysłów pracownicy projektu
napiszą Raport o tym co trzeba poprawić
żeby pomysły były dobre dla osób z niepełnosprawnościami.
Założenia: Kamień piąty to czas, w którym będą uwzględnione wyniki raportu z pilotażu oraz powstałe w jego wyniku rekomendacje. Efektem końcowym tego etapu będzie przedstawienie projektów zmian ustawy oraz aktów wykonawczych lub w zakresie standardu usług asystenckich – projektu dokumentu.
Stan realizacji: W trakcie pilotażu na bieżąco analizowano uwagi uczestników i powstały raporty w zakresie rekomendacji z pilotażu, co pozwoliło wprowadzić modyfikacje do instrumentów.
Po analizie informacji z pilotażu wybrano instrumenty, które są możliwe do wdrożenia i najbardziej potrzebne. W rezultacie zrezygnowano z dalszego procedowania Budżetu osobistego jako wybiegającego za daleko w przyszłość, oraz Poszerzonego wsparcia wytchnieniowego, które częściowo jest już realizowane i częściowo pokrywa się z asystencją osobistą.
W rezultacie powyższych działań zespoły eksperckie dokonały modyfikacji.
język migowy:Działanie modyfikacja przetestowanych rozwiązań.
Modyfikacja przetestowanych rozwiązań
to zmiana sprawdzonych pomysłów.
Po sprawdzeniu pomysłów pracownicy napiszą Raport.
W Raporcie będą informacje co trzeba poprawić
żeby osobom z niepełnosprawnościami żyło się lepiej.
Pracownicy napiszą różne dokumenty prawne.
Na przykład jak osoba z niepełnosprawnością
może dostać pomoc asystenta osobistego.
Jak asystent powinien pomagać
osobie z niepełnosprawnością.
Założenia: Szósty kamień będzie po raz kolejny poświęcony przeprowadzaniu konsultacji środowiskowych wypracowanych zmian prawnych oraz projektu dokumentu w zakresie usług asystenckich z uwzględnieniem wszystkich zainteresowanych interesariuszy. Propozycje zostaną również omówione na posiedzeniu Krajowej Rady Konsultacyjnej do Spraw Osób Niepełnosprawnych, Rady Dialogu Społecznego oraz innych gremiów.
Stan realizacji: Do udziału w konsultacjach społecznych wypracowanych rozwiązań zostali zaproszeni wszyscy obywatele, którzy z racji doświadczeń prywatnych lub zawodowych są związani z tematyką niepełnosprawności. Były to przede wszystkim:
Do wskazanych grup zaliczali się także uczestnicy pilotażu instrumentów wypracowanych w projekcie.
Zrealizowano:
Konsultacje przeprowadzono na grupie 1160 respondentów.
Do zebrania materiału empirycznego w tym obszarze zastosowano również platformę konsultacyjną.
język migowy:Działanie modyfikacja przetestowanych rozwiązań.
Modyfikacja przetestowanych rozwiązań
to zmiana sprawdzonych pomysłów.
Po sprawdzeniu pomysłów pracownicy napiszą Raport.
W Raporcie będą informacje co trzeba poprawić
żeby osobom z niepełnosprawnościami żyło się lepiej.
Pracownicy napiszą różne dokumenty prawne.
Na przykład jak osoba z niepełnosprawnością
może dostać pomoc asystenta osobistego.
Jak asystent powinien pomagać
osobie z niepełnosprawnością.
Działanie konsultacje społeczne wypracowanych rozwiązań.
Konsultacje społeczne to rozmowy z ludźmi
o tym jak rozwiązać ważny problem.
Na konsultacjach pracownicy projektu
będą rozmawiać z różnymi osobami o tym
czy przygotowali dobre pomysły rozwiązania problemów
osób z niepełnosprawnościami.
Na przykład czy prawo o pomocy asystenta
jest dobre dla osób z niepełnosprawnościami.
Pracownicy projektu powiedzą o wszystkich pomysłach
Krajowej Radzie Konsultacyjnej do Spraw Osób Niepełnosprawnych i innym ważnym osobom.
Założenia: Ostatni kamień milowy ma na celu wypracowanie - na podstawie wyników pilotażu i wniosków z konsultacji - ostatecznego kształtu projektów rozwiązań prawnych, które będą mogły być wprowadzone do systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami w obszarze rehabilitacji społecznej.
Stan realizacji: Stworzenie ostatecznego kształtu instrumentów wraz z rozwiązaniami prawnymi. Do pracy zespołów eksperckich dołączyli legislatorzy i eksperci ds. finansowych.
Wypracowano 2 standardy, 4 instrumenty, 4 projekty ustaw oraz 13 projektów rozporządzeń wraz z załącznikami, uzasadnieniami i OSR.
Wypracowane dokumenty zostaną udostępnione wkrótce. Trwa upowszechnianie:
Działanie finalne rozwiązania.
Na koniec projektu pracownicy
napiszą ostateczny raport.
Będą tam zapisane tylko te pomysły,
które są najważniejsze
żeby osobom z niepełnosprawnościami żyło się lepiej.
Potem pracownicy projektu zrobią spotkania
z ważnymi osobami w różnych miastach.
Opowiedzą im o nowych pomysłach
dla warsztatów terapii zajęciowej.
Żeby warsztaty lepiej przygotowały
osoby z niepełnosprawnościami do samodzielnego życia.
Pracownicy przygotują informacje w mediach
o współpracy asystentów osobistych
z osobami z niepełnosprawnościami.
Media to telewizja, radio, internet i gazety.
Wszystkie pomysły będą zgodne
z prawami osób z niepełnosprawnościami
napisanymi w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.